آمار
وب سایت:
ترکیه در میانه ی مناقشات نفتی بغداد و کردهای عراق / سونر کاپتاگای
"مستحکم تر شدن پیوندهای تجاری و اقتصادی میان آنکارا و اربیل، بالاگرفتن اختلافات میان ترکیه و عراق را به دنبال خواهد داشت."
بر اساس شرایط و مفاد این توافق، بغداد پذیرفت که علاوه بر پرداخت هزینه ی شرکت های فعال در اقلیم کردستان به مبلغ 900 میلیون دلار، ، 17 درصد از درآمدهای حاصل از فروش نفت را همان طور که در قانون اساسی عراق آمده است، به دولت اقلیم کردستان اختصاص دهد. در مقابل، دولت اقلیم کردستان صادرات 140 هزار بشکه ای خود در روز که در ماه آوریل به تعلیق درآمده بود را با نظارت دولت مرکزی از سر خواهد گرفت. بر اساس این توافق، این میزان در ادامه به 200 هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. دنیس ناتالی کارشناس مسائل کردستان در انستیتو مطالعات استراتژیک ملی در این خصوص می گوید :" در واقع میان بغداد و اربیل، توافقی نفتی صورت نگرفته است، این تنها تلاشی ست برای گذار از بن بست فعلی و ممانعت از این که بغداد درآمدهای دولت اقلیم کردستان را قطع نکند و هم چنین اقدامی ست برای تشویق سرمایه گذاران برای ورود به بازار نفت عراق." وی در ادامه می افزاید که این توافق در مخالفت بغداد با قراردادهای دولت اقلیم با شرکت های نفتی تغییری ایجاد نمی کند. وی در ادامه می افزاید: " علی رغم مطرح شدن بحث احداث خط لوله ای مستقل از اقلیم کردستان به ترکیه، این توافق بیشتر نشانی ست از آسیب پذیری و ضعف دولت اقلیم کردستان در برابر بغداد."
در نتیجه ی سیاست های ترکیه که دولت نوری المالکی، نخست وزیر عراق، آن ها را تهدیدی برای اقتدار دولت مرکزی می داند روابط آنکارا با بغداد در ماه های گذشته رو به سردی گذاشته است. شرکت های ترکی اقدام به عقد قراردادهای نفتی با دولت اقلیم کردستان کرده اند و ماه گذشته دولت ترکیه به منظور پالایش و تامین سوخت اقلیم کردستان، شروع به خرید نفت خام از دولت اقلیم کردستان نمود. در همین راستا، اوایل تابستان امسال، ترکیه از طرح احداث خط لوله ای مستقل برای انتقال نفت و گاز اقلیم کردستان به ترکیه با ظرفیت 1 میلیون بشکه در روز استقبال کرد.
با این حال، بغداد توافقات نفتی میان اقلیم خودمختار کردستان و ترکیه را غیرقانونی می داند. در عین حال، شرکت های نفتی معظمی چون اگزون موبیل، چورون و توتال در نتیجه ی قراردادهای پرسودتر و شرایط بهتر، بیشتر به همکاری با دولت اقلیم کردستان متمایل شده اند. علی سمین، کارشناس مسائل خاورمیانه در این خصوص می گوید که علی رغم توافق اخیر "مشکلات هم چنان به قوت خود پابرجاست. احتمال وقوع تنش میان آنکارا و بغداد دور از انتظار نیست."
روابط فی مابین دولت اقلیم کردستان و بغداد مدت هاست که به خاطر مسائل نفتی و مناطق مورد مناقشه ای چون کرکوک، با تنش همراه بوده است و اخیرا نیز پای ترکیه به عنوان متحد سیاسی کردها و سنی ها به این کشمکش ها باز شده است. ناتالی در این خصوص می گوید: " مادامی که مساله ی اساسی تقسیم قدرت در حکومت عراق، از جمله میزان سهم طرفین از درآمدهای نفتی و مناطق موردمناقشه، حل و فصل نشود، ادامه یافتن این کشمکش ها که مانعی بزرگ بر سر راه پیشرفت اقتصادی و تجاری عراق محسوب می شود، دور از انتظار نخواهد بود."
اما به نظر، علی رغم مخالفت های شدیدلحن دولت عراق و فقدان یک قانون ملی در زمینه ی بهره برداری از منابع نقتی، ترکیه و دولت اقلیم کردستان به تداوم همکاری های خود در بخش انرژی مصمم اند. این امر در حالی اتفاق می افتد که پس از سال ها افول، عراق با کسب رتبه ی دومین تولیدکننده ی اوپک، تولید نفت خود را به 3.3 میلیون بشکه در روز افزایش داده است. آشتی هورامی، وزیر نفت دولت اقلیم کردستان (KRG) در دیدار اخیر خود از ترکیه عنوان کرد که عراق تا سال 2017 به ظرفیت تولید 6 تا 7 میلیون بشکه نفت در روز دست خواهد یافت. او هم چنین پیش بینی کرد که ظرفیت تولید نفت حکومت اقلیم کردستان تا سال 2015 به 1 میلیون بشکه در روز برسد.
اما افزایش میزان تولید نفت به همین میزان نیازمند خطوط انتقال بیشتر و جدیدتری برای عرضه نفت در بازارهای جهانی است. احداث یکخط لوله ی مستقل از اقلیم کردستان به ترکیه برای کردها حکم خارج شدن از زیر سلطه ی اقتصادی و مالی بغداد را دارد. برا ترکیه نیز این خط لوله باعث افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی ترکیه بر کردهای عراق خواهد گردید اما به قیمت از دست دادن بغداد.
فایک سونمز، مشاور انستیتو انرژی در این باره می گوید : در آینده، با مستحک تر شدن پیوندهای تجاری و اقتصادی ترکیه و دولت اقلیم کردستان، شاهد بروز مخالفت ها و کشکمش های تازه ای میان آنکارا و بغداد خواهیم بود". همین مساله نشان می دهد که این توافق اخیر را نمی توان راه حلی طولانی مدت برای مناقشات دیرپای میان بغداد و اربیل دانست.
منبع: Journal of Turkish Weekly / ترجمه: هادی آذری
نظرات شما عزیزان:
تاريخ : دو شنبه 24 مهر 1391برچسب:ترکیه در میانه ی مناقشات نفتی بغداد و کردهای عراق / سونر کاپتاگای , | 15:38 | نویسنده : دکتر عابد نقیبی |
.: Weblog Themes By Pichak :.
